Ο πόνος είναι μια αισθητηριακή και συναισθηματική εμπειρία που ποικίλλει μεταξύ των ανθρώπων, ανάλογα με την έννοια του πόνου και την ψυχολογική κατάσταση του ατόμου.
Ό χρόνιος πόνος έχει προκαλέσει παγκόσμια ανησυχία;
Μία σημαντική ανησυχία για τη δημόσια υγεία είναι ο χρόνιος πόνος. Πολλαπλοί οδοί στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα (ΚΝΣ), δηλαδή στον εγκέφαλο και στο νωτιαίο μυελό εμπλέκονται στην επεξεργασία πόνου.
Οι νοητικοί και συναισθηματικοί παράγοντες επηρεάζουν σημαντικά την αντίληψη του πόνου και αυτές οι σχέσεις βρίσκονται σε συνδεσιμότητα με τις περιοχές του εγκεφάλου. Μπορούν να ελέγχουν την αντίληψη του πόνου. Με λίγα λόγια, μια αρνητική συναισθηματική κατάσταση μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένο πόνο, ενώ μια θετική σκέψη μπορεί να μειώσει τον πόνο. Ομοίως, με τις νοητικές (γνωστικές) καταστάσεις, όπως η προσοχή και η μνήμη μπορούν, είτε να αυξήσουν, είτε να μειώσουν τον πόνο.
Τι είναι ο χρόνιος πόνος ;
Ο χρόνιος πόνος ορίζεται, ως πόνος που διαρκεί πέρα από τον κανονικό χρόνο επούλωσης των ιστών μετά από κάποιο τραυματισμό ή φλεγμονή και γενικά θεωρείται, ότι είναι ο πόνος που διαρκεί πάνω από 12 εβδομάδες.
Ποια είναι τα αίτια του χρόνιου πόνου;
Οι καταστάσεις χρόνιου πόνου μπορούν να αναγνωριστούν, ότι έχουν:
· αντικειμενικό παθογόνο, γενετική ή βιολογική προέλευση (κληρονομικότητα) που εξηγεί την παρουσίαση των συμπτωμάτων, όπως η οστεοαρθρίτιδα, ρευματοειδής αρθρίτιδα, συστηματικές φλεγμονώδεις ρευματικές παθήσεις, ασθένειες του συνδετικού ιστού κ.α. , οι οποίες, συνήθως, διαγιγνώσκονται μέσω αντικειμενικών βιολογικών ή φλεγμονωδών δεικτών, με ακτινολογικά στοιχεία ή άλλη αναγνωρίσιμη βλάβη του ιστού.
ή
· ιδιοπαθή πηγή (άγνωστα παθολογικά αίτια), η οποία, συχνά, βασίζεται σε υποκειμενική αναφορά ασθενούς και περιλαμβάνει σύνθετο σύνδρομο περιφερειακού πόνου , ινομυαλγία , χρόνιο διαδεδομένο πόνο, χρόνιο πόνο στην πλάτη και χρόνιο πυελικό πόνο (πόνος στην λεκάνη)
Για πολλά χρόνια, η επιλογή θεραπείας για τον χρόνιο πόνο περιλάμβανε συστάσεις για ξεκούραση και αδράνεια. Ωστόσο, η άσκηση μπορεί να έχει σημαντικά οφέλη στη μείωση της σοβαρότητας του χρόνιου πόνου, όπως και στην βελτιωμένη σωματική υγεία αλλά και στην διάθεση του ατόμου.
Μπορεί να αντιμετωπιστεί ο χρόνιος πόνος, με φαρμακολογικές προσεγγίσεις ή και με μη φαρμακευτική αγωγή, όπως η φυσική δραστηριότητα (αερόβια άσκηση, ενδυνάμωση μυών, θεραπείες της κίνησης). Προγράμματα σωματικής άσκησης από φυσικοθεραπευτές προωθούνται και προσφέρονται όλο και περισσότερο σε μια ποικιλία παθήσεων χρόνιου πόνου.
Η σωματική δραστηριότητα βελτιώνει
· την γενική υγεία (σωματική και ψυχική)
· τον κίνδυνο ασθενειών
· την πρόοδο χρόνιων παθήσεων ( καρδιαγγειακές παθήσεις, διαβήτη τύπου 2 και παχυσαρκία).
Η άσκηση που δίνεται από το φυσιοθεραπευτή βελτιώνει σημαντικά την υγεία και τα σχετικά συμπτώματα του χρόνιου πόνου σε χρόνιες παθήσεις, εντός, βέβαια, κατάλληλων παραμέτρων συχνότητας, διάρκειας, έντασης της άσκησης. Προτιμάται η συχνή κίνηση από την καθιστική συμπεριφορά. Η άσκηση και η επαγρύπνηση των μυών του σώματος δίνουν σημαντική ελευθερία και ανεξαρτητοποίηση του ατόμου.
Σημείωση: Οι ασκήσεις για να είναι επιτυχημένες πρέπει να προσαρμόζονται μεμονωμένα σε κάθε άτομο από τον φυσικοθεραπευτή, να εξελίσσονται αργά και να λαμβάνονται υπόψη οι φυσικοί περιορισμοί του κάθε ατόμου, καθώς και οι ψυχοκοινωνικές του ανάγκες .
Ωστόσο, δεν υπάρχει καλύτερη θεραπεία για ασθενείς με χρόνιο πόνο από την ενσυναίσθηση (ενστερνίζομαι την θέση του άλλου) και την κατανόηση από τον φυσικοθεραπευτή και την οικογένεια του πάσχοντα.
Bsc, MSc, NDT Φυσικοθεραπεύτρια
Σαντορινιού Μαρία-Γεωργία
ΚΔΗΦ ΕΦΑΛΤΗΡΙΟ
Βιβλιογραφία
Ambrose, K. R., & Golightly, Y. M. (2015). Physical exercise as non-pharmacological treatment of chronic pain: Why and when. In Best Practice and Research: Clinical Rheumatology (Vol. 29, Issue 1, pp. 120–130). Bailliere Tindall Ltd. https://doi.org/10.1016/j.berh.2015.04.022
Bushnell, M. C., Čeko, M., & Low, L. A. (2013). Cognitive and emotional control of pain and its disruption in chronic pain. In Nature Reviews Neuroscience (Vol. 14, Issue 7, pp. 502–511). NIH Public Access. https://doi.org/10.1038/nrn3516
Crofford, L. J. (2015). Chronic Pain: Where the Body Meets the Brain. In Transactions of the American Clinical and Climatological Association (Vol. 126, pp. 167–183). American Clinical and Climatological Association. /pmc/articles/PMC4530716/?report=abstract
Descalzi, G., Ikegami, D., Ushijima, T., Nestler, E. J., Zachariou, V., & Narita, M. (2015). Epigenetic mechanisms of chronic pain. In Trends in Neurosciences (Vol. 38, Issue 4, pp. 237–246). Elsevier Ltd. https://doi.org/10.1016/j.tins.2015.02.001
Fillingim, R. B., Loeser, J. D., Baron, R., & Edwards, R. R. (2016). Assessment of Chronic Pain: Domains, Methods, and Mechanisms. In Journal of Pain (Vol. 17, Issue 9, pp. T10–T20). Churchill Livingstone Inc. https://doi.org/10.1016/j.jpain.2015.08.010
Geneen, L. J., Moore, R. A., Clarke, C., Martin, D., Colvin, L. A., & Smith, B. H. (2017). Physical activity and exercise for chronic pain in adults: An overview of Cochrane Reviews. In Cochrane Database of Systematic Reviews (Vol. 2017, Issue 4). John Wiley and Sons Ltd. https://doi.org/10.1002/14651858.CD011279.pub3