ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΗ ΠΝΕΥΜΟΝΟΠΑΘΕΙΑ

Τι είναι ο πνεύμονας ;

Ο πνεύμονας είναι ένα όργανο του αναπνευστικού συστήματος. Η διαδικασία της αναπνοής πραγματοποιείται με τους πνεύμονες κατά την οποία στην εισπνοή  εισέρχεται οξυγόνο (O₂) στον οργανισμό  και στην εκπνοή  αποβάλλεται  διοξείδιο του άνθρακα (C_O2).

Τι σημαίνει ανταλλαγή αερίων;

Εισέρχεται οξυγόνο στον οργανισμό, δηλαδή αερόβιος μεταβολισμός στα διάφορα όργανα και ταυτόχρονα απομακρύνεται διοξείδιο του άνθρακα, που παράγεται στους ιστούς κατά τη διάσπαση των θρεπτικών συστατικών. Η διαδικασία αυτή ονομάζεται ανταλλαγή των αερίων στον πνεύμονα.

Τι παθήσεις εμφανίζονται στον πνεύμονα;

Στους πνεύμονες παρουσιάζονται ορισμένα προβλήματα, τα οποία μπορεί να είναι περιοριστικού, είτε αποφρακτικού τύπου. Μία ασθένεια αποφρακτικού τύπου είναι και η  χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (νόσος των πνευμόνων) ή αλλιώς ΧΑΠ.

Τι είναι η ΧΑΠ.;

Δεν είναι μία μόνο ασθένεια, αλλά ένας όρος <<ομπρέλα>> που χρησιμοποιείται για την περιγραφή χρόνιων πνευμονικών παθήσεων που προκαλούν περιορισμούς στη ροή του αέρα των πνευμόνων. Η σταδιακή απόφραξη των αεραγωγών οφείλεται σε χρόνια βρογχίτιδα ή πνευμονικό εμφύσημα και περιλαμβάνονται στη διάγνωση της ΧΑΠ.

Ποια είναι τα συμπτώματα ;

Αυτή η προοδευτική ασθένεια παρουσιάζει δυσκολία στην αναπνοή ( λαχάνιασμα), κυρίως σε άτομα μέσης ηλικίας και επιδεινώνεται με την πάροδο του χρόνου. Οι ασθενείς, οι οποίοι έχουν διαγνωσθεί με ΧΑΠ, παρουσιάζουν κυρίως :

·         έντονο βήχα,

·         αυξημένη βλέννα, πτύελα

·         δύσπνοια,

·         συριγμό και σφίξιμο στο στήθος.

·         διαταραχή ανταλλαγής αερίων, καρδιαγγειακής λειτουργίας

·         δυσλειτουργία στους αναπνευστικούς μυς -ΔΙΑΦΡΑΓΜΑ

·         μεγαλύτερο κάματο, εργώδης αναπνοή WOB και κατ’ επέκταση μειωμένη δραστηριότητα

Ποια είναι η κύρια αιτία ;  

To κάπνισμα, αποτελεί αύρα θανάτου για αυτή την πάθηση στους πνεύμονες. Επίσης, η ατμοσφαιρική ή και η εσωτερική ρύπανσή ( η χρήση καυσίμων βιομάζας για μαγείρεμα και θέρμανση, επαγγελματικές σκόνες και οι χημικές ουσίες). Ακόμα για να εμφανίσει το άτομο ΧΑΠ μπορεί να σχετίζεται με λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας, μειωμένη ανάπτυξη του πνεύμονα, αλλά έχει διαπιστωθεί, ότι και οι γενετικοί παράγοντες διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στην νόσο των πνευμόνων.

Τι συμβαίνει στον οργανισμό με την χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια ;

Ø  Παθοφυσιολογικές αλλαγές στον αεραγωγό, στους ιστούς και στην αγγειακή παροχή στους πνεύμονες.

Ø  Αύξηση αντίστασης των αεραγωγών, παγίδευση του αέρα και μείωση της συμμόρφωσης των πνευμόνων οδηγώντας σε αυξημένο έργο αναπνοής και δύσπνοια.                                                                          

Ø  Τα άτομα αυτά αποφεύγουν ή περιορίζουν τις σωματικές δραστηριότητες, οι οποίες με τη σειρά τους οδηγούν σε μείωση της αντοχής στην άσκηση και αύξηση του άγχους, της αναπηρίας και της κακής ποιότητας ζωής

Τι εξέταση υπάρχει για μια εξακριβωμένη διάγνωση ;

Ποια είναι η φυσικοθεραπευτική αντιμετώπιση;

Μετά την διάγνωση θα χρειαστεί αποκατάσταση των πνευμόνων και αυτό γίνεται από εξειδικευμένο φυσικοθεραπευτή.

Σκοπός της φυσικοθεραπείας είναι:

·         Να μειωθεί το έργο αναπνοής για να αποκτήσει περισσότερη αντοχή στην άσκηση

·         Επανεκπαίδευση αναπνευστικού προτύπου (όπου είναι εφικτό)

·         Έλεγχος της δύσπνοιας με ειδικές θέσεις χαλάρωσης

·         Καθαροί αεραγωγοί-απαλλαγμένοι πνεύμονες από τις εκκρίσεις με ασκήσεις και ειδικές συσκευές ( tri-flow)

·         Βελτίωση του κυψελιδικού αερισμού

·         Άσκηση εκπνοής με μισόκλειστα χείλη

·         Ενεργοποίηση αναπνευστικών μυών για καλύτερη κινητικότητα των πνευμόνων.

Γενικά με την φυσικοθεραπεία επιτυγχάνεται όχι, μόνο βελτίωση της κατάστασης των πνευμόνων αλλά και στην γενικότερη κατάσταση της υγείας των ατόμων.

Σαντορινιού Μαρία-Γεωργία

Bsc, MSc, NDT Φυσικοθεραπεύτρια

ΚΔΗΦ ΕΦΑΛΤΗΡΙΟ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Chen, W., Sin, D. D., FitzGerald, J. M., Safari, A., Adibi, A., & Sadatsafavi, M. (2019). An Individualized Prediction Model for Long-term Lung Function Trajectory and Risk of COPD in the General Population. Chest. https://doi.org/10.1016/j.chest.2019.09.003

Crisafulli, E., Costi, S., Fabbri, L. M., & Clini, E. M. (2007). Respiratory muscles training in COPD patients. International Journal of COPD. https://doi.org/10.2147/copd.2007.2.1.19

Fernández-Villar, A., Represas-Represas, C., Mouronte-Roibás, C., Ramos-Hernández, C., Priegue-Carrera, A., Fernández-García, S., & López-Campos, J. L. (2018). Reliability and usefulness of spirometry performed during admission for COPD exacerbation. PLoS ONE, 13(3). https://doi.org/10.1371/journal.pone.0194983

PAUWELS, R. A., BUIST, A. S., CALVERLEY, P. M. A., JENKINS, C. R., & HURD, S. S. (2001). Global Strategy for the Diagnosis, Management, and Prevention of Chronic Obstructive Pulmonary Disease. American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine, 163(5), 1256–1276. https://doi.org/10.1164/ajrccm.163.5.2101039

Rogliani, P., Ora, J., Puxeddu, E., & Cazzola, M. (2016, November 30). Airflow obstruction: Is it asthma or is it COPD? International Journal of COPD. Dove Medical Press Ltd. https://doi.org/10.2147/COPD.S54927

Ubolnuar, N., Tantisuwat, A., Thaveeratitham, P., Lertmaharit, S., Kruapanich, C., & Mathiyakom, W. (2019). Effects of breathing exercises in patients with chronic obstructive pulmonary disease: Systematic review and meta-analysis. Annals of Rehabilitation Medicine, 43(4), 509–523. https://doi.org/10.5535/arm.2019.43.4.509

World Health Organization . Geneva, Switzerland: World Health Organization; c2019. Chronic respiratory disease: burden of COPD [Internet] [cited at 2019 Jul 1]. Available from: https://www.who.int/respiratory/copd/burden/en/